Deze winter was ik skiën met mijn gezin.
Ik ski zelf al sinds mijn 4e en glijd behoorlijk soepel de berg af. Aangezien mijn kinderen een aversie hebben tegen ‘les’ in het algemeen en al helemaal in hun vakantie, weigeren zij om op skiles te gaan. En dus geef ik hen op vakantie af en toe wat tips.
Mijn belangrijkste tip is iedere vakantie weer de volgende: wat een goede skiër kenmerkt, is dat ‘ie kijkt naar mogelijkheden.
Bochten maken
Sta je op een piste, dan kijk je niet naar hoe hobbelig het terrein is, maar naar lekkere bultjes waarop je kunt draaien. Je focust niet op de massa ploeterende skiërs, maar zoekt naar plekken waar het lekker rustig is zodat je veel bochten kunt maken.
Ben je off-piste aan het skiën, dan kijk je niet naar de bomen die in de weg staan. Speur liever naar een pad tussen de bomen door, waar je je spoor kunt trekken. Kortom: een goeie skiër focust niet op obstakels maar kijkt naar mogelijkheden. Hierdoor krijg je vertrouwen en voorkom je dat je in de angst schiet en verkrampt de berg afgaat.
Ski-psychologie
In de skilift had ik alle tijd om na te denken over deze ski-psychologie. Deze visie is natuurlijk ook op het gewone leven van toepassing. Als je kijkt naar mogelijkheden groeit je zelfvertrouwen en je moed om dingen uit te proberen.
Bang voor de wereld
Zelf heb ik lang niet naar de mogelijkheden van het leven kunnen kijken. Voor mij was de wereld één groot gevaar. Door een noodlottige val van een waterval had ik een hersenschudding opgelopen, die niet meer overging. Ik leed aan het Postcommotioneel Syndroom (PCS). Met alle gevolgen van dien. Ik kon niet tegen licht en geluid. Kon geen gesprekken volgen en de wereld duizelde voor mijn ogen. Een ritje naar de supermarkt was niet te doen, laat staan een verjaardagsvisite, of oh hel, een feestje. Als ik het toch deed, lag ik de rest van de week in bed. En ondanks dat ik probeerde om zo goed mogelijk door te gaan, werd ik bang voor de wereld, die soms als een lawine op me afkwam.
Chronische stress
Angst verlamt, angst zorgt ervoor dat je in de stress raakt. In Nederland lijden 10.000-en mensen aan PCS. Zij lijden vaak aan chronische stress. De gevolgen hiervan zijn desastreus, getuige dit lijstje symptomen:
Hartkloppingen, verhoogde hartslag en bloeddruk.
Hyperventilatie, benauwdheid en kortademig.
Pijn in je buik, maag en darm klachten.
Slaapstoornissen.
Paniekaanvallen of piekeren.
Spanning in het lichaam.
Fysieke en mentale uitputting.
Geheugen en concentratieproblemen.
Overprikkeling.
Hevige emotionele reacties.
Depressie.
Mindfull kamerplant
Als PCS-er moet je dus zien te voorkomen dat stress je leven gaat beheersen. Dus je sluit jezelf op. Je leert je om je binnenshuis te vermaken, probeert dankbaar te zijn voor de kleine dingen die je wel kunt. Je leert om je grenzen te bewaken. Nee te zeggen. Nee tegen je kinderen, familie, vrienden. Dat is nodig om te kunnen overleven. Door je wereldje zo klein mogelijk te maken, creëer je rust. Met als best mogelijke uitkomst dat je als een mindfull kamerplant door het leven gaat.
Neuro-plasticiteit
Gelukkig is er hoop voor al die mensen die lijden aan PCS. Want ook in Nederland is steeds meer bijval voor de hypothese dat hersenen plastisch zijn en getrained kunnen worden. In het geval van PCS is er sprake van functieverstoring van bepaalde hersendelen. Als je die op de juiste manier traint, kunnen ze helen, zo is het idee. In Amerika is een kliniek die een baanbrekende methode heeft ontwikkeld, die uitgaat van deze hypothese. En ook in Nederland komen er steeds meer bedrijven die therapie aanbieden die gericht is op herstel in plaats van symptoombestrijding. In mij bedrijf help ik mensen met een speciaal programma op maat.
Roze olifant
Om écht te kunnen helen is het belangrijk dat je na een behandeling niet in de stressmodus blijft staan. En dus is het zaak dat die angst uit het lijf gaat. Maar ja, dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Als je eenmaal angst voelt, gaat ‘ie als een roze olifant voor je staan. Hoe meer je tegen jezelf zegt dat je niet bang wilt zijn, des te groter die olifant wordt. In mijn praktijk help ik mensen daarom om inzicht te krijgen in hun belemmerende gedachten. En uit het verhaal van hun angst te komen. Angst hoeft niet perse uitgebannen te worden; ermee leren omgaan en meer zelfvertrouwen kweken, daar gaat het om. Ook doen we krachtige oefeningen om het zenuwstelsel te kalmeren. Zo ontstaat een juiste balans tussen inspanning en ontspanning, die nodig is voor herstel.
Oefenen, reflecteren, leren
Je kunt je wel voorstellen dat dit geen druk op een gouden knop is. Als je al jaren in de overlevingsstand staat, moet je hele gedachtepatroon gereset worden. En dat vraagt om oefenen, reflecteren, leren. Gelukkig zijn mensen met PCS veelal strijders die er alles voor over hebben om te genezen. De motivatie is groot! En hoe mooi is het dan om langzaamaan het leven weer op te kunnen pakken en een nieuwe versie van jezelf te worden.
Minder angst, meer zelfvertrouwen
Welke uitdaging je aangaat, is voor iedereen anders. Wel is het bewezen dat bewegen essentieel is om je brein gezond te houden. Natuurlijk hoef je niet meteen de moeilijkste dingen uit te proberen. Helen doe je stapje voor stapje. Niet op wilskracht, maar met hoofd en lichaam in contact met elkaar. Zodat je goed kan voelen wat het juiste tempo is. En natuurlijk gaat dat ook wel eens mis. Maar door je brein en lichaam hierin goed te begeleiden, zul je echt merken dat je angst minder wordt en je zelfvertrouwen groeit.
Feel the fear and do it anyway
Zelf worstel ik ook nog wel eens met angst. En dan met name dat ik weer een nieuwe hersenschudding krijg. En dat is soms lastig, maar ik kan er inmiddels goed mee omgaan. Ondanks mijn angst sport ik weer volop. Ik tennis, schaats en ik ski. Risicovol? Misschien wel. Maar voor mij is het belangrijk dat de angst mij niet beheerst en ik er vrienden mee ben. Mijn devies: ‘feel the fear and do it anyway‘. Deze vakantie ging ik voor het eerst weer van de allermoeilijkste piste. Met mijn zoon achter me aan. Ik voelde me trots, moedig en vooral ontzettend dankbaar dat ik dat weer kan. En dat allemaal doordat ik ooit de juiste behandeling heb gevolgd en daarna mijn hersenen zelf verder ben gaan trainen.
Lang heb ik gedacht dat ik door mijn PCS niet meer zou kunnen werken. Ik zag alleen nog obstakels. Inmiddels kan ik door behandelingen die heb gehad en door mijzelf te blijven trainen steeds meer. Daardoor zie ik nu meer mogelijkheden om mijn leven te leven in plaats van belemmeringen.
Wil je met mij ook werken aan je mogelijkheden? Neem dan contact met me op. Ik luister graag naar je verhaal.
Dankzij mijn trainingen zie ik PCS-patiënten voor mijn ogen opknappen. Dat ze door te blijven trainen zich steeds beter gaan voelen. Dat ze nieuwe uitdagingen aangaan en letterlijk de wereld weer instappen. Om uiteindelijk een nieuwe versie van zichzelf te worden.